बोलती डोळे...

रसिकहो,

 (दि १७ सप्टेंबर २०२४) अनंत चतुर्दशीच्या मुहूर्तावर ज्योती राव बालिगा यांच्या खालील गझलचे युट्युब प्रकाशन, मित्रवर्य #तालयोगी #पद्मश्री पंडित सुरेश तळवलकर यांचे हस्ते करण्यात आले.या प्रसंगी पद्माताई तळवलकर,या गझलची गायिका प्राजक्ता सावरकर शिंदे,

तबलानवाज किशोर कोरडे आणि अबीर कदम उपस्थित होते.संपूर्ण गझल ऐकल्यानंतर पंडितजी व पद्माताईंनी पूर्ण टीमचे मुक्त कंठाने कौतूक केले.त्यांच्या आदरातिथ्याने आम्ही भारावून गेलो.

                                  ●

     या गझलच्या बंदिशचा बेस तसा #मधुवंती राग आहे.#दादरा तालातील ही बंदिश शेवटच्या म्हणजे सहाव्या मात्रेपासून सुरू होते.सुरवातीच्याच 'काही' या शब्दातील 'का' या अक्षरावरील खटका ऐकणाऱ्यास आकर्षित करून घेतो.दुसरा मिसऱ्यातील 'माझेच गीत आले' यातील 'आले' या शब्दाला घेऊन तार रिषभावरून कोमल गांधारपर्यंत उतरतानाच्या सुरावटीत मधुवंतीमध्ये नसलेला कोमल (शुद्ध) 'मध्यम' आल्यामुळे शब्दासोबतच सुरावटही चमत्कृतीपूर्ण झाली आहे,तसेच 'पाळीत रीत आहे' या ओळीतील 'रीत' या शब्दावर कुठे कुठे कोमल मध्यम घेतल्यामुळे 'पटदीप' रागाचा पण भास होतो.पहिल्या आणि तिसऱ्या शेरात कोमल धैवतही अचानक हजेरी लावून गेल्यामुळे शेरांची रंगत वाढली आहे.दुसऱ्या शेरातील #मैफिलीचा शब्दावरील  वेगवेळ्या सुरावटी मूळ मधुवंती बाजूलाच ठेवतो.तरी पण पूर्ण बंदिश मधुवंतीच्या आसपास रुंजी घालताना दिसून येते.

【धून तयार झाल्यानंतरच हे विश्लेषण आहे.धून तयार होताना कोणत्या 'धुनकीत' असतो ते मलाही कळत नाही 😊.】

ध्वनिमुद्रण करताना तीन शेर घेण्याचे ठरले होते.पण ऐन वेळी चौथा शेर 

'ज्याने दिला नशेचा हाती हळूच प्याला

आयुष्य ते मलाही आकंठ पीत आले'

घ्यावा अशी प्रबळ इच्छा ज्योतिजींनी केली.आणि त्यातील 'नशेचा' शब्द खरोखरीच 'नशेबाज' झाला.यात शब्दांसोबतच प्राजक्ताचीही गाण्यातील नजाकत दिसून येते.संगीत संयोजक मिलिंद गुणेंबद्दल काय बोलावे?कसबी कारागिराने सोन्याच्या तुकड्याचा आकर्षक अलंकार बनवावा तसं काम केलं आहे.हा अलंकार अधिक आकर्षक करण्यात ध्वनिमुद्रण करणाऱ्या श्रेयस दांडेकरचे योगदान आहेच.

पण त्या अलंकाराला 'पॉलिश' करून चमकवण्याचे महत्वाचे काम  अजय अत्रे यांनी मास्टरिंग करून केले आहे.एक गाणं 

करायचं म्हणजे कवी,संगीतकार,संगीत संयोजक,गायक,वादक,ध्वनिमुद्रक, मिक्सिंग, मास्टरिंग करणाऱ्या सगळ्यांची मेहनत असते.कवीपासून सुरू झालेली 'प्रोसेस' मास्टरिंग नंतर थांबते.यातील सतारचे सुंदर तंतकाम प्रसाद गोंदकर यांचे आहे.एकूणच हे  'टीमवर्क' आहे.टीममधील सगळ्या सहकऱ्यांचा मी आभारी आहे.

                           -गझल-

काहीं न बोलण्याची राखून रीत आले

माझ्या समोर आता माझेच गीत आले. 

एकेक घाव माझा आता भरून येई

हे कोण चांदण्याचे टाके भरीत आले

केलास का असा तू बेरंग मैफिलीचा

आता कुठे जराशी मीही लयीत आले

सांगू कशी तुला मी आले कुठून येथे

आताच मी उन्हाच्या ओल्या सरीत आले

ज्याने दिला नशेचा हाती हळूच प्याला

आयुष्य ते मलाही आकंठ पीत आले

संपूर्ण गझल ऐकण्यासाठी युट्युब लिंक...

https://youtu.be/hw17e1QJ294?si=gfJcylPSPfgYE_dT

 

जीव जडला प्रिये ...

   बबन आणि प्रसन्नकुमार या धुमाळ पिता-पुत्राच्या दोन मराठी गझला नुकत्याच  ध्वनिमुद्रित केल्या.पैकी बबन धुमाळची गझल दोन दिवसांपूर्वी फेसबुक व युट्युबला टाकली.आज प्रसन्नकुमारची गझल रसिकांकरिता सादर करीत आहे.दोन्ही गझला सोप्या शब्दात आशय मांडणाऱ्या थोड्या 'रोमँटिक' आहेत.त्यामुळे त्याला पूरक अशा सुरावटी येत गेल्या.प्राजक्ता सावरकर शिंदे आणि मयूर महाजन यांनी शब्दांना न्याय देत अतिशय सुंदर रीतीने त्या गायिल्या आहेत. संगीत संयोजक मिलिंद गुणे यांनी दोन्ही गझला जरा वेगळ्या पद्धतीने हाताळल्या.त्यामुळे शब्द,धून,गायन आणि संगीत याचा अनोखा संगम यात झालेला आपणास दिसून येईल.

      तीव्र,कोमल स्वर सोबत सोबत घेतल्यामुळे नेहमीप्रमाणे ऐकायला सोपी पण गायला जरा कठीण अशी धून बनली आहे."जसा हात हातात धरला प्रिये" या पहिल्या मिसऱ्यातच याची चुणूक दिसते.'सां सांधधसांग' मींड घेऊन येणारे स्वर "जसा हात"ला अर्थ देतात तसाच "हातात"ला 'मध्यम' व "धरला" शब्दाला 'गांधार' हे स्वर स्थिरावून हात धरल्याचे सांगतो.पुढे "प्रिये" शब्दासाठी दोन्ही गांधाराचा वापर अर्थ स्पष्ट करून जातो.अश्याच प्रकारे पुढे एका स्वराची दोन्ही रूपे लागून लागून आपणास ऐकायला मिळतील. मग ऐका तर....

जसा हात हातात धरला प्रिये

तुझ्यावर तसा जीव जडला प्रिये

किती रोज चर्चा तुझी गावभर

उखाणा असा तू निवडला प्रिये

तुझी साथ जर लाभली नेहमी

कमी काय पडणार मजला प्रिये

अनोखी अशी एक झाली युती

इथे जिंकलेलाच हरला प्रिये

ध्वनिमुद्रण - राघवेन्द्र जेरे

मिक्सिंग, मास्टरिंग - अजय अत्रे,पंचम स्टुडिओ, पुणे.

●visit my yoytube channel & subscribe...

https://youtube.com/@geet-gazalrang?si=qsrDs9yWRxTSUkbe

.                   

#sudhakarkadamscomposition #composition #music #संगीतकार #ghazal #संगीत #गीतकार #मराठी

 

सुखही दुरून गेले...

तेव्हा तुझ्यासवे मी मस्तीत गात होतो
तू सोडले मला अन् स्वरही विरून गेले
ठेवून या व्यथेला सुखही दुरून गेले
जे जे घडावयाचे ते ते घडून गेले

लवकरच रसिकांच्या सेवेत....

 

गझलकार सीमोल्लंघन विशेषांक २०२४...तीन गझला.

१. #तुझे_तुला_जगायचे...

हसून वा रडूनिया तुझे तुला जगायचे 

असेच दुःख झेलुनी सुखासवे हसायचे

कधी कुठे असायचे, कधी कुठे नसायचे

खुडून टाकले तरी नभात भिरभिरायचे

सुगंध घेउनी सवे दवात रोज न्हायचे

पुन्हा पुन्हा फुलूनिया खुशाल दर्वळायचे

मधाळ चांदरातही न राहिली मिठीत या

म्हणून का उगीच मी तुझ्याविना झुरायचे

हवे तसे जगावयास ना मिळे कुणासही

कठोर सत्य हेच मग उगीच का रडायचे

अस्वस्थ सप्तकातली श्रुतीमधूर स्पंदने

हळूच घेउनी सवे मजेत गुणगुणायचे

मुक्या-भुक्या जगात या जिवंत पोळला तरी

अखेरला पुन्हा 'तिथे' चितेवरी जळायचे

२. #सोसण्याचा_सूर...

सोसण्याचा सूर करणे ज्यास जमले

समजुनी घ्या,त्यास जगणेही उमगले

काय महिमा तुकोबाच्या अभंगांचा

बुडविली गाथा तरीही शब्द तरले

सैल करता गाठ जन्माची जराशी

वासनांचे बंध आपोआप गळले

चूक माझी की तुझी हे कळत नाही

पण मनाचे पेच मजला आज कळले

दुश्मनांशी लढत आलो जन्मभर...पण

त्यात अपुले पाहुनी अवसान गळले

गैरसमजातून घडते खूप काही

म्हणुन का दाखल करावे उगिच खटले

चाललो अंधारवाटेने जरी मी

पोचलो जेथे... तिथे मग नभ उजळले

३. #कळत_नाही...

काय होते रोज मजला कळत नाही

दुःखही आता जिवाला छळत नाही

काळजाचे सर्व कप्पे रिक्त असता

बावरे मन अजुनही का चळत नाही

नाक घासुन, पाय धरिले, पण तरीही

कोणताही नवस अपुला फळत नाही

जिंकलेली तू ...तरी मी हारलो ना

कळुन सारे आपणा का वळत नाही

का?कशाला?पुजत जावे देव-देवी

माणसांचे मरण जर का टळत नाही

बालपण,तारुण्यही संपून गेले

दंभरूपी सुंभ पण हा जळत नाही

https://gazalakar24.blogspot.com/2024/08/blog-post_24.html?m=0

 

आसवांना टाळणे आता नको...

आसवांना टाळणे आता नको

दुःख हे सांभाळणे आता नको

पोळुनी वैशाख गेला ते बरे

श्रावणाचे जाळणे आता नको

कोरडी वचने फुकाचे हुंदके

आणि माझे भाळणे आता नको

बोललो त्याला किती झाली युगे

हा अबोला पाळणे आता नको

गायिका - वैशाली माडे

गझल - दिलीप पांढरपट्टे

संगीत - गझलगंधर्व सुधाकर कदम

ध्वनिमुद्रण - स्टुडिओ 'बझ इन', मुंबई 

Buss In Recording Studio

मास्टरिंग - निरंजन जामखेडकर,मुंबई